Privacy en Drones

De privacy commissie wordt geconfronteerd met een toenemend aantal privacy vragen over drones, wat niet verbazend is aangezien deze onbemande vliegtuigjes privacy risico’s met zich meebrengen. Mogen drones in België überhaupt gebruikt worden? En welke wetgeving is erop van toepassing? Deze en een heel aantal andere vragen beantwoordt de Privacy commissie in de FAQ-rubriek. Belangrijk: de privacy commissie is enkel bevoegd zodra de drone persoonsgegevens verwerkt, wat in de meeste gevallen met een camera zal gebeuren.

Welke wetgeving is van toepassing op drones?

Naast de wetgeving over het gebruik van het luchtruim, is de privacywet van toepassing zodra een drone persoonsgegevens verwerkt. In de meeste gevallen zal dat zijn wanneer een camera op de drone gemonteerd werd. Als het specifiek gaat om een bewakingscamera, is de camerawet van toepassing.

Welke verplichtingen legt de privacywet op bij het gebruik van drones?

Zodra de drone gegevens verwerkt die direct of indirect aan een persoon kunnen worden gelinkt, is de privacywet van toepassing, tenzij de drone enkel voor privédoeleinden wordt gebruikt. Volgens de privacywet moet de gebruiker van de drone kort gesteld de volgende verplichtingen naleven:

• Zorg ervoor dat gefilmde personen weten dat ze gefilmd worden (heimelijk filmen is dus absoluut verboden!), en voor welke doeleinden;
• Laat gefilmde personen ook weten wie hen filmt, zodat ze die laatste persoon kunnen contacteren als ze niet willen dat hun gegevens verwerkt worden (bv. door een drone te beschilderen met het logo van een bepaalde firma);
• Gebruik de beelden voor één welbepaald doeleinde en blijf daar ook bij;
• Geef het gebruik van de drone aan bij de privacy commissie.

Welke verplichtingen legt de camerawet op bij het gebruik van drones?

De camerawet is enkel van toepassing wanneer de drone filmt met de bedoeling misdrijven op te sporen, of overlast te voorkomen. In dat geval moet de drone worden aangegeven bij de Privacy commissie als bewakingscamera, en moet er een pictogram worden geplaatst op de locatie waar de drone filmt. Als het gaat om meerdere locaties, moet de gebruiker van de drone duidelijk identificeerbaar zijn, opnieuw wellicht het best door herkenbare kleuren en logo’s. De drone mag ook enkel gebruikt worden voor bewakingsdoeleinden. Voor andere doeleinden is het noodzakelijk de gefilmde personen hierover te informeren.

Gelden de regels van de privacywet ook voor journalisten die drones gebruiken?

In principe wel. Journalisten kunnen zich natuurlijk beroepen op de persvrijheid, die ook opgenomen is in de Privacywet, maar moeten steeds nagaan of het maatschappelijk belang van een perspublicatie wel opweegt tegen de inbreuk op de privacy van de betrokken personen. Daar verandert het gebruik van een drone niets aan.

Bescherming van de privacy

De wet van 8 december 1992 (wet op het privé leven) heeft tot doel de burger te beschermen tegen ieder misbruik van zijn privé gegevens.

De wet heeft daarvoor een organisme opgericht : de privacy commissie (www.privacycommission.be)

De wet werd tot leven geroepen op een ogenblik dat privé gegevens, toen hoofdzakelijk bestaande uit databases, zouden kunnen gebruikt en misbruikt worden en dit schadelijk zou kunnen worden voor de burger.  Met de technologische vooruitgang is de wet al verschillende keren aangepast, maar de principes ontwikkeld in 1992 blijven dezelfde, Er is wel een evolutie op gebied van het innen en behandelen van deze gegevens, en drones maken daar deel van uit.

Wat is een privé gegeven ?

Een privé gegeven is een gegeven gerelateerd aan een persoon die geïdentificeerd is of zou kunnen geïdentificeerd worden.

Voorbeeld : een gezicht, een persoon van voldoende dicht gefotografeerd om herkenbaar te zijn, een auto met een herkenbare nummerplaat.

Wat wil zeggen : een gegeven behandelen ?

Een gegeven behandelen is een operatie toegepast op gegevens zoals het verzamelen ervan, het gebruik, het beheer, het verspreiden, communiceren erover.

Voorbeeld : een dronepiloot behandelt gegevens als hij een landschap filmt, de film opslaat op zijn computer, en na eventuele  retouchering gaat verspreiden.  Indien de film persoonlijke gegevens bevat, dan is de wet over de bescherming van het privé leven van toepassing.

Opmerkingen :

• De wet op de privacy is niet van toepassing wanneer de gegevens behandeld worden in een puur persoonlijke en huiselijke sfeer.
• Als je gegevens verzamelt buiten de huiselijke sfeer, moet dit gebeuren op een eerlijke en transparante manier.  Dit houdt in dat de betrokken persoon vanwege de persoon die gegevens verzamelt informatie moet krijgen, o.a. over de persoon die de gegevens gaat behandelen

Beelden die bekomen werden met een RPAS die niet conform de EU regels opereert

Ieder beeld dat genomen werd door een RPAS die niet wettelijk opereert mag niet behandeld worden, t.t.z. niet opgeslagen, bewerkt of verspreid.

Verklaring van behandeling van informatie met privékarakter

Iedere persoon of organisatie die gegevens verzamelt over privégegevens moet een verklaring indienen bij de privacy commissie (formulier beschikbaar op hun site)

Deze regel is echter moeilijk toe te passen in geval van het gebruik van een RPAS.  In september 2016 was nog geen enkele verklaring ingediend.

Camerawet

De wet van 21 maart 2007, de zogenaamde camerawet, regelt het gebruik van de bewakingscamera’s.  Deze wet bepaalt dat iedere mobiele camera, en een camera op een drone is zeker mobiel, gereserveerd is voor politiegebruik

Conclusie

Een drone piloot zal het bewerken van beelden, al dan niet als privaat te beschouwen slechts in de grootste transparantie uitvoeren.  Of een gegeven nu privaat is of niet, is in het geval van een RPAS voor verschillende interpretaties vatbaar.  Wees dus voorzichtig.

Wie is verantwoordelijk voor de behandeling van de gegevens?

De verantwoordelijke voor de behandeling van de gegevens is degene die het einddoel bepaalt en de middelen.  Hij is het die verantwoordelijk is voor het respecteren van de wet op de privacy. Indien er zich problemen voordoen, is hij verantwoordelijk.

Voorbeeld : indien uw vennootschap A wordt gevraagd drone opnames te realiseren voor een firma B die het kader van uw opdracht definieert, is firma B verantwoordelijk voor het behandelen van de gegevens, firma A blijft verantwoordelijk voor het respecteren van de wetgeving betreffende het handelen met drones.  De verantwoordelijkheid van firma A is echter niet nul, want de RPAS wetgeving bepaalt ook dat de privacy moet gerespecteerd worden door de gebruiker van een RPAS.

De verantwoordelijke voor de behandeling moet:

Aangeven waarvoor hij de persoonlijke gegevens wil gebruiken

Zijn contactgegevens vrijgeven

Vrijgeven wie de gegevens zal krijgen

Duidelijk maken dat de betrokken persoon toegang zal krijgen naar de gegevens en de mogelijkheid zal krijgen ze te wijzigen.

Duidelijk maken dat de betrokken persoon zich zonder kosten kan verzetten tegen het gebruik van zijn gegevens voor publicitaire doeleinden.

Indien het echter onmogelijk blijkt de persoon te informeren, vervalt deze verplichting.

Voorbeeld : u filmt een stad van ver, u bent niet verplicht iedere bewoner op te sporen en te informeren.

Eindbedoeling van het verzamelen van gegevens

De eindbedoeling van het verzamelen van gegevens moet gekend zijn en mag niet veranderd worden.